Mỡ nội sinh

Không ăn mỡ mà mỡ trong máu vẫn cao

TT - Tôi năm nay 52 tuổi. Khi kiểm tra sức khỏe, xét nghiệm máu kết quả mỡ máu của tôi lên tới 11,44 so với chỉ số bình thường là 1,88. Trong sinh hoạt hằng ngày từ lâu tôi kiêng không ăn mỡ rán (dùng dầu ăn), hạn chế ăn thịt mỡ, không ăn nội tạng động vật, uống bia rượu có giới hạn. Xin hỏi nguyên nhân gây mỡ trong máu của tôi tăng cao? Cách phòng chống và chế độ ăn uống hợp lý?

Đ.Tuấn

- Lipid (mỡ) máu có hai chất chính là cholesterol (TC) và triglycerid (TG). Để đánh giá có sự rối loạn chuyển hóa lipid hay không, thầy thuốc dựa vào xét nghiệm Bilan lipid máu (bộ mỡ máu).

Bộ mỡ máu gồm các thông số chính là: TC (cholesterol toàn phần), LDL-C (cholesterol tỉ trọng thấp, cholesterol có hại), HDL-C (cholesterol tỉ trọng cao, cholesterol có lợi) và TG (triglycerid). Bộ mỡ bình thường có nồng độ (mmol/ L):

TC = 3,9 - 5,2; LDL-C ≤ 3,4; HDL-C ≥ 0,9; TG = 0,46 - 1,88.

Bệnh nhân bị rối loạn lipid khi bị tăng TC, tăng LDL-C, tăng TG, giảm HDL-C hoặc riêng rẽ hoặc phối hợp nhiều rối loạn trên cùng một cá nhân.

Về câu hỏi của bạn đọc, xin trả lời như sau:

1. Có lẽ 11,44 (so với bình thường 1,88) là số đo của chất TG.

2. Chất mỡ trong máu nói chung có hai nguồn là ngoại sinh, tức từ ngoài đưa vào chủ yếu do ăn uống và nội sinh tức do cơ thể tự tổng hợp, nguyên liệu để sinh tổng hợp này có thể từ nguồn chất đường, bột và ngay cả chất đạm (thịt).

Các nhà dinh dưỡng học đã tính toán lượng mỡ ngoại sinh (từ ăn uống đưa vào) chỉ chiếm 1/3 tổng lượng, còn mỡ nội sinh (do cơ thể tự tổng hợp) lại chiếm đến 2/3. Nhiều trẻ ăn chất ngọt, chất bột quá nhiều... bị thừa cân, rối loạn mỡ máu và béo phì. Ngay nhiều người ăn chay trường cũng có thể bị rối loạn mỡ máu vì lý do mỡ “nội sinh” này.

Trở lại trường hợp cụ thể của ông, chắc chắn có sự rối loạn nội sinh, với hậu quả là có sự tăng sinh tổng hợp chất lipid ngay trong cơ thể dù chế độ ăn rất ít chất béo.

Lời khuyên lúc này là phải làm lại xét nghiệm bộ mỡ đầy đủ và đến tư vấn chuyên gia nội tiết, chuyển hóa tại địa phương để được giải thích và hướng dẫn cặn kẽ hơn.

http://tuoitre.vn/Chinh-tri-xa-hoi/Song-khoe/415821/Khong-an-mo-ma-mo-trong-mau-van-cao.html

TS.BS TRẦN BÁ THOẠI